Về chuyên môn, cúm A được gọi là H9N2 vì nó có protein hemagglutinin (HA) nhóm H9. HA là một trong những protein chính trên bề mặt của virus cúm, và nó đóng vai trò quan trọng trong việc để virus xâm nhập vào tế bào. Có 18 nhóm HA khác nhau, được đánh số từ H1 đến H18.

Ngoài HA, virus cúm A còn có protein neuraminidase (NA). NA cũng là một protein chính trên bề mặt của virus cúm, và nó đóng vai trò quan trọng trong việc virus giải phóng khỏi tế bào. Có 11 nhóm NA khác nhau, được đánh số từ N1 đến N11. Tên gọi của virus cúm A căn cứ vào nhóm HA và nhóm NA. Ví dụ, cúm A/H1N1 là một loại cúm A có HA nhóm H1 và NA nhóm N1.

Cúm A/H9N2 là một loại cúm gia cầm mới được phát hiện lần đầu tiên ở Trung Quốc vào năm 2013. Virus này đã lây sang người và gây ra một số trường hợp tử vong. Cúm A/H9N2 một loại virus cúm mới, vì vậy chưa có miễn dịch cộng đồng đối với virus này. Điều này có nghĩa là virus có thể dễ dàng lây lan và có thể gây ra bệnh nặng hơn ở một số người.

Virus cúm A nói chung, cúm A/H9N2 nói riêng, thường lây lan từ người sang người qua các giọt bắn đường hô hấp khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Các triệu chứng của cúm A/H9N2 tương tự như các triệu chứng của cúm thông thường, bao gồm sốt, ho, đau họng, đau nhức cơ thể và mệt mỏi. Tuy nhiên, cúm A/H9N2 có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm phổi và suy hô hấp.Cúm này có thể nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ, người già và những người có bệnh nền.

Mặc dù hiện tại chưa có vaccine phòng ngừa cúm A/H9N2 nhưng chúng ta có 4 lý do để bà con mình bình tĩnh, không nên quá hoang mang lo lắng.

Thứ nhất, khả năng lây truyền từ người sang người của virus cúm A/H9N2 được đánh giá là thấp. Tuy nhiên, đã có một số trường hợp lây truyền từ người sang người được ghi nhận, chủ yếu xảy ra trong môi trường gia đình hoặc bệnh viện. Nguồn lây chủ yếu từ gia cầm sang người qua tiếp xúc trực tiếp với gia cầm bị nhiễm bệnh hoặc môi trường bị ô nhiễm bởi virus. Các trường hợp lây truyền thường xảy ra ở những người có liên quan đến việc chăn nuôi, giết mổ hoặc chế biến gia cầm. Việc tiếp xúc với phân, nước bọt hoặc chất nhầy của gia cầm bị nhiễm bệnh có thể dẫn đến lây nhiễm. Vì vậy, sự lây lan sẽ không cao trong cộng đồng.

Thứ hai là, các thuốc điều trị cúm hiện nay rất hiệu quả đối với cúm gia cầm H5N1, thuốc cũng có hiệu quả cao trong điều trị cúm A/H9N2. Vì thực chất thuốc kháng virus cúm hoạt động bằng cách ngăn chặn sự nhân lên của virus cúm trong cơ thể người bất kể cấu trúc bề mặt của virus mới xuất hiện, nó có thay đổi hay đột biến như thế nào đi nữa cũng không ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc. Thuốc kháng virus cúm có hiệu quả nhất khi được dùng trong vòng hai ngày kể từ khi bắt đầu xuất hiện triệu chứng. Do vậy, chúng ta cần nhận biết sớm. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể có hiệu quả một phần nếu được dùng sau thời điểm này.

Thứ ba, chúng ta đã từng chích ngừa cúm thông thường hàng năm, vaccine cúm mùa có thể tạo ra một số khả năng miễn dịch chéo chống lại cúm gia cầm, nhưng mức độ bảo vệ có thể không cao. Một số nghiên cứu cho thấy vaccine cúm mùa có thể giảm nguy cơ mắc cúm gia cầm nặng ở người lớn tuổi, người có bệnh nền.

Thứ tư, ngành y tế đã có kinh nghiệm xử lý nhiều virus có khả năng lây truyền cao như việc chống dịch COVID-19 những năm trước đây, các cơ quan y tế đã thu được nhiều kinh nghiệm quý báu trong việc quản lý đại dịch. Ngành y tế và toàn bộ hệ thống chính trị của chúng ta đã chuyển sang cách tiếp cận toàn diện hơn, khoa học hơn, trong đó vấn đề tiêm chủng, xét nghiệm và điều trị can thiệp sớm đặt lên hàng đầu.

Để phòng ngừa cúm A/H9N2 bà con mình nên: Tiêm vaccine cúm hàng năm; Tránh tiếp xúc với động vật bị bệnh; Nấu chín kỹ thịt trước khi ăn; Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước; Tránh tiếp xúc với người bệnh; Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi; Sử dụng khăn giấy dùng một lần và vứt bỏ đúng cách sau khi sử dụng.

Tóm lại là, bà con mình không nên hoảng sợ, hoang mang, mà cũng không được chủ quan, lơ là mất cảnh giác trước bệnh nhiễm cúm A/H9N2 vì chúng ta đã có cách làm giảm thiểu tác động tổng thể của virus, bất kể virus nào đi nữa. Bà con mình hãy tiếp tục cập nhật thông tin và theo hướng dẫn của ngành y tế, phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp vì sức khỏe của chính mình và gia đình của mình.