Ngày 7-1-2020 bé Trương Trọng Ng, 6 tuổi, nhà ở phường 7, Mỹ Tho, Tiền Giang được ba đưa đi khám bác sĩ vì tự nhiên thấy nổi hạch sau tai và nổi ban đỏ khắp người. Bác sĩ hỏi ba bé Ng bé có sốt không? Ba bé rất lo lắng nói mới sốt hồi sáng, chiều nay thấy da nổi đỏ và ngứa rồi. Bác sĩ khám toàn thân cho bé và trấn an gia đình bé Ng, bác sĩ nói đây là bệnh này do siêu vi gây ra gọi là bệnh Rubella, một loại bệnh sởi mà trong chuyên môn gọi là sởi Đức, không nguy hiểm cho bé Ng, chỉ một tuần là khỏi bệnh, nhưng rất nguy hiểm cho các bà mẹ mang thai vì có thể gây ra các dị tật bẩm sinh cho con. | |
Ảnh minh họa |
Triệu chứng của bệnh Rubella nổi bậc là phát ban. Ban lúc đầu xuất hiện ở trên đầu, mặt, rồi mọc khắp toàn thân nhưng thường không tuần tự như bệnh sởi. Bệnh Rubella thường nhẹ,có biểu hiện tương tự như bệnh cúm. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: Sốt, người bệnh thường có biểu hiện sốt nhẹ, khoảng 38 độ C, kèm nhức đầu, mệt mỏi, đau rát vùng họng, chảy nước mũi trong, thường từ 1-4 ngày, sau khi phát ban thì sốt giảm. Nổi hạch ở vùng sau đầu, sau tai, vùng cổ, bẹn, ấn đau. Hạch xuất hiện trước khi phát ban, tồn tại vài ngày sau khi ban bay hết. Triệu chứng phát ban lúc đầu xuất hiện ở trên đầu, mặt, rồi mọc khắp toàn thân nhưng thường không tuần tự như bệnh sởi. Đặc điểm của ban là màu hồng hoặc hơi đỏ, hình tròn hoặc hình bầu dục, kích thước 1-2mm, ngứa, thường kéo dài khoảng 3 ngày sau đó biến mất để lại nốt thâm trên da. Ngoài ra có thể đau khớp, viêm kết mạc.
Rubella không có thuốc điều trị đặc hiệu, do đó tiêm vắc xin là biện pháp phòng tránh bệnh tốt nhất. Người ta thường tiêm MMR, một loại vaccine an toàn và có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa cả 3 bệnh: Sởi, quai bị, rubella. Tiêm phòng vắc xin rộng rãi cho trẻ từ 12-24 tháng tuổi, đặc biệt đối với các bé gái nên tiêm phòng vắc xin này, vì khi lớn lên các cháu gái sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe con của mình khi lập gia đình. Các chị có ý định mang thai nên chủ động đi xét nghiệm xác định có miễn dịch với Rubella hay chưa, nếu chưa có nên tiêm phòng vắc xin ít nhất 1-3 tháng trước khi mang thai. Khi có thai không nên tiêm vắc xin vì vắc xin sống giảm độc lực nó có thể đi qua nhau thai và nhiễm cho thai nhi. Phụ nữ trong thời kỳ mang thai cần hạn chế tiếp xúc với những người bị sốt, phát ban hay với trẻ mắc Rubella bẩm sinh. Khi có những biểu hiện như sốt, phát ban, nổi hạch trong thời kỳ mang thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được khám, chẩn đoán và tư vấn. Không được tiêm vắc xin Rubella cho những người mắc bệnh suy giảm miễn dịch, thận trọng với bệnh nhân có tiền sử dị ứng nặng với gelatin, thuốc neomycin hoặc các lần tiêm vắc xin trước, người đang sốt.
Đường hô hấp là con đường chính lây bệnh Rubella, siêu vi trùng Rubella có trong mũi và cổ họng, kể cả trong nước tiểu của người bị nhiễm bệnh, khi trẻ ho, hắt hơi sẽ bắn ra các hạt dịch tiết chứa nhiều siêu vi trùng, người lành hít vào sẽ lây bệnh. Người bị nhiễm bệnh Rubella thường dễ lây bệnh cho người khác từ 7 ngày trước cho đến 7 ngày sau khi khởi phát ban đỏ. Do đó cần giữ gìn vệ sinh cá nhân, mang khẩu trang khi ra đường hoặc khi tiếp xúc với người bệnh thì sẽ tránh được bệnh Rubella.