Hình ảnh hoạt động
Liên kết website
Quảng cáo
Thống kê
Ứng dụng đệm lót sinh học trong chăn nuôi góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường và phát triển bền vững
(Ngày đăng: 01/03/2017)

 Phương pháp chăn nuôi heo bằng đệm lót sinh học với nhiều ưu điểm như tự tiêu phân, nước tiểu; tiết kiệm công rửa chuồng, điện, nước; heo không cần tắm, giảm bệnh tật, nhanh lớn… đặc biệt là góp phần bảo vệ môi trường, mở ra hướng chăn nuôi phát triển bền vững. Tuy nhiên, kỹ thuật làm đệm lót lên men sinh học mỗi nơi làm một kiểu nên hiệu quả chưa đạt như mong muốn, nhất là chế phẩm lên men vi sinh chưa có quy chuẩn cụ thể nên việc nhân rộng công nghệ nầy hiện nay còn nhiều hạn chế.
Nuôi heo trên đệm lót sinh học tại tỉnh Tiền Giang

 

      Sau đây chúng tôi xin đề nghị một kỹ thuật làm đệm lót sinh học giúp cho bà con nông dân áp dụng trong chăn nuôi heo của các nhà khoa học đã nghiên cứu thành công, có khả năng mang lại hiệu quả cao, vừa đảm bảo hiệu quả kinh tế mà còn góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường cho vùng nông thôn.

1. Diện tích, vật liệu và cấu trúc chuồng
- Diện tích chuồng không lớn hơn 20 m2 và không nhỏ hơn 10 m2. Tuy nhiên, qua nghiên cứu ô chuồng 20 m2 nuôi trên dưới 15 con heo thịt là hợp lý.
- Cấu trúc chuồng hở, mái kép.
- Khi xây mới, nền chuồng đất nện chặt, không láng xi măng. Nếu là chuồng cũ cải tạo thì có thể làm đệm lót nổi trên mặt đất, nền xi măng giữ nguyên nhưng phải đục lỗ (các lỗ có đường kinh 4 cm, cách nhau 30 cm) hoặc phá nền cũ để cải tạo nền mới.
- Thiết kế hệ thống phun nước làm mát và giữ độ ẩm đệm lót.
- Máng ăn và vòi uống nước tự động đặt ở 2 phía đối nhau để tăng sự vận động của vật nuôi, giúp đảo trộn chất độn, điều nầy có lợi cho sự lên men.
- Máng ăn phải cao hơn bề mặt đệm lót trên dưới 20 cm để tránh chất độn rơi vào máng ăn.
- Xây máng hứng nước dưới vòi tự động để tránh nước làm ướt đệm lót.
2. Thiết kế đệm lót lên men sinh học                                                                        
 
Đệm lót lên men gồm 3 loại:
- Loại đệm lót dưới mặt đất: đào sâu xuống dưới đất đạt độ sâu bằng độ dày của đệm lót.
- Loại đệm lót nổi trên mặt đất: xây tường bao cao hơn một chút so với độ dày đệm lót.
- Loại đệm lót nửa dưới mặt đất: đào xuống dưới đất chỉ cần độ sâu bằng một nửa độ dày của đệm lót.
Chú ý: tuỳ thuộc vào địa thế của đất cao hay thấp so với mực nước ở bên ngoài lúc cao nhất để chọn lựa loại đệm lót cho thích hợp. Phải đảm bảo đệm lót luôn khô ráo, không bị ngấm nước từ bên ngoài làm hỏng.
3. Độ dày đệm lót chuồng
Độ dày đệm lót chuồng khoảng 50-70 cm. Cần lưu ý, độ dày của đệm lót thường giảm thấp do bị nén khi lên men, nên khi làm mới người ta thường trừ hao 20 cm. Ví dụ: nếu cần độ dày đệm lót là 60 cm thì khi làm đệm lót phải tăng thêm 12 cm nữa. Cần bổ sung đệm lót hàng năm khi bị sụt giảm độ cao.
4. Nguyên liệu làm chất độn
Tiêu chuẩn: các nguyên liệu có độ xơ cao, có độ trơ cứng, không dễ bị mềm nhũn và có lượng chất dinh dưỡng nhất định, không độc, không gây kích thích. Tốt nhất là mùn cưa, vỏ bào, sau đến thứ tự là vỏ đậu phộng, lõi bắp, trấu, thân cây bắp nghiền, vỏ hạt bông, thân cây bông.
Các loại nguyên liệu như vỏ đậu phộng, lõi bắp, thân cây bắp, vỏ hại bông nghiền có kích thước 3-5 mm.
5. Phương pháp làm đệm lót
                                                                                                                                      Để làm 20 m2 chuồng có đệm lót dày 60 cm.
 - Nguyên liệu: trấu và mùn cưa (số lượng đảm bảo đủ độ dày 60 cm) + bột bắp: 15kg + chế phẩm BALASA N01: 2 kg.
- Công việc chuẩn bị: cách pha chế 200 kg dịch men: cho 1 kg men gốc và 10 kg bột bắp vào thùng, sau đó thêm 200 lít nước sạch (nếu nhiệt độ ngoài trời dưới 15oC thì dùng nước ấm) khuấy đều, đậy kín. Để ở chỗ ấm trong thời gian trên 24 giờ là có thể sử dụng được, mùa đông có thể kéo dài đến 2 ngày. Chế dịch men phải làm trước 1-2 ngày.
Cách xử lý bột bắp (trước khi bắt đầu làm đệm lót 5-7 giờ thì xử lý): lấy khoảng 2 lít dịch men đã làm trước đó cho vào 5 kg bột bắp, xoa cho ẩm đều, sau đó để ở chỗ ấm.
- Cách làm đệm lót:                                                                                            
Bước 1: rải lớp trấu dày 30 cm.

 

Bước 2: dùng vòi phun nước sạch (phun mưa) lên lớp trấu cho đến khi đạt độ ẩm 40% (bốc một nấm trấu trên tay, quan sát thấy trấu thấm nước, bóp chặt không thấy nước ướt tay là được). Chú ý, khi phun nước phải dùng cào đảo để trấu ẩm đều và làm phẳng mặt.
Bước 3: tưới đều 100 lít dịch men, sau đó rãi đều một phần bã bắp có trong dịch lên men trên mặt lớp trấu.
Bước 4: tiếp tục rãi lớp mùn cưa dày 30 cm lên trên lớp trấu.
Bước 5: phun nước sạch đều lên mặt đến khi đạt độ ẩm khoảng 20%. Chú ý, khi phun nước phải dùng cào đảo để cho mùn cưa ẩm đều (thử bằng cách quan sát thấy mùn cưa thấm nước trở nên sẫm màu, lấy một nấm bóp mạnh có cảm giác nước hơi thấm ướt ra tay nhưng hạt mùn cưa vẫn tơi, rời là được.
Bước 6: rải đều 5 kg bột bắp đã xử lý lên trên mặt lớp mùn cưa.
Bước 7: tưới đều 100 lít dịch men còn lại lên lớp mùn cưa, sau đó rắc đều hết phần bã bắp còn lại lên mặt lớp mùn cưa.
Bước 8: lấy tay xoa đều lên toàn bộ bề mặt lớp mùn cưa.
Bước 9: đậy kín toàn bộ bề mặt bằng lớp nylon                                               
Bước 10: lên men.
Mùa mưa: sau khi làm xong đệm lót có thể thả heo vào ngay vì trời lạnh, sự lên men chậm, do vậy tận dụng nhiệt độ cơ thể vật nuôi để làm tăng sự lên men.
Mùa khô: 1-2 ngày đầu đã lên men mạnh đạt nhiệt độ trên 40 oC, dưới độ sâu 30 cm có thể đạt nhiệt độ 70 oC nhưng duy trì trong thời gian ngắn. Sau vài ngày nhiệt độ hạ dần, bới sâu xuống 30 cm nhiệt độ khoảng 40 oC, không có mùi nguyên liệu, có mùi thơm rượu nhẹ đặc trưng là có thể sử dụng được. Sau khi lên men kết thúc, bỏ bạt phủ, cào lớp bề mặt (sâu khoảng 20 cm) cho tơi, để thông khí 01 ngày mới thả heo.
 

 

KS. Nguyễn Văn Re
Tin liên quan