Từ đầu tháng 3-2015 đến nay, bà con nuôi tôm nước lợ các tỉnh ĐBSCL đã đồng loạt vào vụ nuôi mới khi thời tiết ấm áp trở lại. Trong điều kiện thời tiết ngày càng bất thường, chắc chắn bên cạnh những chuỗi ngày nắng nóng sẽ xuất hiện những cơn mưa lớn trái mùa hay những cơn mưa lớn kéo dài. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến tôm nuôi, bởi dưới tác động của những cơn mưa này có thể làm tôm đang phát triển tốt bị sốc nặng, đục cơ rồi rớt đáy chết do biến động môi trường nước, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi tôm. | |
Ngày nắng nóng sẽ xuất hiện những cơn mưa lớn trái mùa hay những cơn mưa lớn kéo dài gây ảnh hưởng rất lớn đến tôm nuôi (ảnh chụp xã Phú Đông, huyện Tân Phú Đông Tiền Giang) |
Nước mưa là loại nước ngọt có tỷ trọng nhẹ hơn nước lợ trong ao tôm và có pH thấp nên thường nổi lên trên mặt nước cho dù ao tôm có chạy quạt hay không, nhất là ở những ao nước sâu. Do đó, khi mưa lớn nước trong ao tôm thường bị phân tầng làm cho oxy hòa tan trong nước không xuống được đáy ao. Sự thiếu hụt oxy dưới đáy ao tôm càng nghiêm trọng hơn vào ban đêm khi tôm và vi sinh vật trong ao hô hấp tiêu thụ nhiều oxy.
Quan trọng hơn, mưa lớn làm nhiệt độ, độ mặn, pH của nước ao biến động lớn và đột ngột. Bên cạnh đó, mưa cũng làm cho phèn ở bờ ao tích tụ qua thời gian dài trong mùa nắng bị rửa trôi xuống dưới ao làm cho pH giảm thấp, trong khi đáy ao thiếu oxy hòa tan nên bùn đáy ao sinh ra nhiều khí H2S và tính độc của loại khí này cũng tăng cao. Sự thay đổi đột ngột các yếu tố thủy lý hóa nói trên làm cho tôm bị sốc nặng nên tôm co mình búng khỏi mặt nước rồi bị cong thân, đục cơ và rớt đáy chết.
Do đó, để hạn chế những thiệt hại do tác động của những cơn mưa lớn trái mùa, bà con nuôi tôm cần tăng cường chạy quạt, rút bỏ lớp nước mặt ngay trong khi mưa. Đối với các ao nuôi tôm ở vùng đất phèn thì rút bỏ cả nước mặt và lớp nước đáy, đánh thêm vôi cho ao với liều lượng 10 kg/1000 m3 nước ngay trong khi mưa lớn để tránh có những biến động đột ngột về môi trường gây ảnh hưởng đến tôm nuôi. Ngoài ra, bà con có thể tạt thêm xuống ao Vitamin C và khoáng tạt, đồng thời nên giảm hoặc ngưng cho tôm ăn trong và sau những cơn mưa lớn.
Tuy nhiên, những cơn mưa trái mùa thường xuất hiện đột ngột nên bà con không có đầy đủ dụng cụ, hóa chất cần thiết để xử lý ngay môi trường ao tôm. Vì vậy, để bảo đảm môi trường nước luôn ổn định nhầm tránh những bất lợi cho tôm nuôi trước những cơn mưa trái lớn trái mùa thì người nuôi tôm cần phải chủ động dự trữ các loại vôi, hóa chất, chế phẩm sinh học để xử lý môi trường nước. Ở những vùng đất phèn thì cần rải vôi quanh bờ ao để phòng phèn bị rửa trôi xuống ao tôm trong những cơn mưa lớn trái mùa.
Đồng thời, người nuôi tôm nên thường xuyên kiểm tra các yếu tố thủy lý hóa nước ao tôm và biểu hiện hoạt động của tôm nuôi, đồng thời định kỳ bổ sung men tiêu hóa, khoáng chất vào thức ăn tôm nuôi theo hướng dẫn của nhà sản xuất để giúp tôm nuôi tăng sức đề kháng, chống chịu lại điều kiện thời tiết bất thường. Việc thường xuyên kiểm tra ao nuôi sẽ kịp thời phát hiện những diễn biến mầm bệnh xảy ra, nhất là vào những ngày mưa to kéo dài, nhiệt độ tăng cao.
Năm 2015, thời tiết dự báo diễn biến phức tạp với sự xuất hiện của những cơn mưa trái mùa hay chuyển mùa với lượng mưa lớn gây ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản, nhất là hoạt động nuôi tôm nước lợ. Do đó, người nuôi tôm cần quan tâm theo dõi những bản tin dự báo thời tiết của Trung tâm Khí tượng thủy văn, từ đó chủ động hơn trong việc ứng phó với những cơn mưa trái mùa, có những giải pháp phòng tránh thiệt hại do những cơn mưa trái mùa gây ra nhầm góp phần thắng lợi vụ tôm nước lợ năm 2015.