Chỉ riêng tiền thuê cơ giới đào ao đã gần 50 triệu đồng. Tuy nhiên, “trời không chiều lòng người”, trên 4 công đất ao cá chị chỉ nuôi được vỏn vẹn có 4 đợt. Hai đợt đầu chỉ sau một tháng nuôi cá giống chết ráo, mất vốn nói chi lời. Hai vụ nuôi kế tiếp chỉ có một vụ lãi được khoảng 30 triệu đồng còn vụ cuối cùng lỗ đứt vốn. Chưa kể, chị còn bị thương lái mua cá “giựt nợ” hơn 20 triệu đồng. Tính ra, qua 4 vụ “thử sức” với nghề nuôi cá tra giống hết sức mới mẽ và lạ lẫm đối với nông dân như chị Ba Ngon, gia đình đã lỗ gần 240 triệu đồng (!). Chịu hết xiết rồi, nếu kéo dài thêm vài vụ nữa chắc tôi phải bán cả gia sản quá chú ơi. Chị than (!).Cuối cùng, chuyển dịch từ lúa sang nuôi cá tra giống không xong, lại phải hoàn trở lại làm lúa thôi (!).

Ở Thạnh Lộc, Mỹ Thành Bắc – những xã ven Đồng Tháp Mười thuần nông của huyện Cai Lậy, trong hai năm vừa qua xôn xao, ồn ào chuyện chuyển dịch từ trồng lúa sang nuôi cá tra giống bất chấp cảnh báo, ngăn chận quyết liệt của các cấp, các ngành từ tỉnh đến huyện, xã. Bà con bất chấp cảnh báo bởi đang ôm ấp giấc mộng lớn “làm giàu” từ con cá tra giống. Những tháng cuối năm 2010 đầu năm 2011 lợi nhuận từ cá tra giống rất hấp dẫn. Nông dân có thể thu lãi nửa tỉ đồng/ ha/ năm nên ai chẳng ham. Nhưng lợi nhuận ấy không bền. Thực tế cho thấy, trong những năm qua, nghề nuôi cá tra xuất khẩu tại đồng bằng sông Cửu Long hết sức bấp bênh kéo theo con cá tra giống cũng tiềm ẩn những rủi ro không lường trước được về đầu ra, sức tiêu thụ, thị trường và giá cả. Nhưng lợi nhuận tức thời che mắt bà con. Hàng trăm ha đất sản xuất nông nghiệp “nái” chỉ trong một thời gian ngắn bị chuyển thành ao mương nuôi cá. Những ngày chinh chiến đó, trên đồng đất Thạnh Lộc, Mỹ Thành Bắc tiếng máy móc, cơ giới thi công chạy ầm ầm, khói phun mù mịt náo động cả một vùng quê vốn yên bình, tỉnh lặng lâu nay.

Một năm sau (tháng 9/2013), tại đây, 10 người nuôi cá tra giống thì hết 9 người méo mặt vì thua lỗ. Nhiều trường hợp rất “ thảm” bởi lúc trước thuê đất đào ao nuôi cá nay toan tính bán đất ruộng nhà để trả nợ mà chưa chắc đủ. Rất nhiều người lâm vào cảnh dở khóc, dở cười như thế bởi giá ca tra tụt dốc không phanh và không tiêu thụ được. Có người lưu cá giống trong ao 8, 9 tháng trời không bán được con nào trong lúc lãi mẹ đẻ lãi con, nợ nần chồng chất cao như núi.

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, mở mang ngành nghề nông thôn, phá thế độc canh cây lúa là một chủ trương lớn được nhà nước ủng hộ nhằm giúp nông dân có thể làm giàu ngay trên đồng đất quê hương mình. Tuy nhiên, chuyển dịch phải có cơ sở khoa học, có kế hoạch và khả thi chớ không thể tự phát mạnh ai nấy làm (!). Thực chất phong trào chuyển dịch ào ạt từ trồng lúa sang đào ao nuôi cá tra giống ở các xã vùng Đồng Tháp Mười của huyện Cai lậy (Tiền Giang) thời gian qua không khác chi “đánh cược” cùng cơ chế thị trường. Hậu quả tất yếu thất bại và nông dân lãnh đủ.

Ông Phạm Công Trung, Phó Chủ tịch UBND xã Thạnh Lộc cho biết, hiện nay đã có trên 10,1 ha trong tổng số khoảng 70 ha đất ao nuôi cá tra giống trên địa bàn xã đã được nông dân tái chuyển đổi trở lại để sản xuất lúa trong vụ đông xuân 2013 – 2014. Trong những ngày tới, diện tích tái chuyển đổi như thế chắc chắn sẽ tăng nhanh. Việc san lấp ao cá, trả lại mặt bằng đồng ruộng để trồng lúa như trước đang được địa phương khuyến khích. Không thể chuyển đổi sản xuất một cách tự phát, kiểu “đánh cược” để chuốc lấy thất bại thảm hại như thế này, cuối cùng từ chỗ khá, giàu, nông dân thành người thất cơ lỡ vận - Ông Phạm Công Trung kết luận. Có lẽ đó là bài học đắng mà không ít nông dân Thạnh Lộc, Mỹ Thành Bắc đau đớn học được trên con đường lập thân, lập nghiệp của mình thời kinh tế thị trường (!). Mong rằng từ bài học nhãn tiền này bà con tránh đi vào vết xe đổ, không  tiếp tục phạm những sai lầm không đáng trong tương lai./.