Tháng 8/2010, Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN) đã đưa sản phẩm mới: xăng sinh học E5 ra thị trường TP.HCM, Hà Nội, Vũng Tàu, Hải Phòng, Hải Dương với khoảng trên 20 điểm bán đầu tiên; giá rẻ hơn xăng A92 là 500 đ/lít. Xăng sinh học E5 được giới thiệu là bao gồm hỗn hợp 95% xăng truyền thống A92 và 5% cồn sinh học bio-ethanol. Xăng sinh học E5 có trị số octan cao, giúp động cơ xe gắn máy, ô tô... vận hành êm, tăng tuổi thọ động cơ; so với xăng thông thường hiện nay xăng E5 tiết kiệm hơn (từ 1 - 3%), tỷ lệ phát thải các khí độc hại ra môi trường thấp (chỉ bằng 60 - 70%). Vậy khi dùng xăng sinh học E5 có giúp xe “bền“ hơn, tiết kiệm hơn, sạch hơn không? Mời bạn đọc xem bài viết sau của PGS.TS. Nguyễn Lê Ninh - một trong những chuyên gia về “xe máy” hiện nay tại TP.HCM (ông là tiến sĩ động cơ đốt trong, phó giáo sư cơ khí động lực). | |
Một điểm bán xăng sinh học E5 tại TP.HCM |
Bản chất của xăng sinh học E5 là gì? Thực chất, đó là một hỗn hợp giữa 95% xăng A92 và 5% cồn khan (tức ethanol C2H5OH không ngậm nước). Hỗn hợp nhiên liệu này khi được đem sử dụng trong các loại động cơ xăng truyền thống sẽ không gây ra bất cứ trục trặc nào về mặt kỹ thuật sử dụng, không gây ảnh hưởng gì lớn đến các chi tiết bằng cao su hoặc chất dẻo trong kết cấu động cơ. Điều này đã được thế giới khẳng định từ nhiều năm trước đây. Với xăng A92 thuần chất, khả năng chống kích nổ cho động cơ được đánh giá qua chỉ số chống kích nổ tương đương hỗn hợp carbur hydrogen dùng làm mẫu nhiên liệu thử nghiệm chống kích nổ có số % octan (C8H18) là 95 trong hỗn hợp octan và n_heptan (C7H16) 5%.
Khi pha 5% ethanol vào xăng A92, chỉ số octan tương đương của xăng E5 tăng lên 3 đơn vị, tương đương với xăng A98. Vậy là xăng E5 có khả năng chống kích nổ tốt hơn xăng A95 thuần chủng. Điều đó cho phép xăng E5 có thể sử dụng cho những động cơ vốn có tỷ số nén cao trong các dòng xe chạy xăng hiện đại mà lâu nay người tiêu dùng vẫn phải đổ xăng A95. Tuy nhiên, phải nói cho rõ là bản thân xăng E5 không làm tăng tỷ số nén của động cơ dùng nó như có báo đã viết: “Do ethanol có trị số octan cao (RON = 109) nên khi pha vào xăng truyền thống sẽ làm tăng trị số octan của hỗn hợp nhiên liệu. Từ đó, giúp tăng khả năng chống kích nổ, tăng tỷ số nén của động cơ, nâng cao hiệu suất cháy, và kết quả là giúp tiết kiệm nhiên liệu; đồng thời, công suất và moment xoắn tốt hơn làm động cơ vận hành êm hơn và tăng tuổi thọ động cơ...”.
Thông tin vừa trích dẫn ở trên là không chuẩn, gây hiểu lầm cho người đọc. Bản thân bất cứ một loại nhiên liệu nào cũng không hề có tác dụng làm tăng tỷ số nén cho động cơ. Muốn tăng tỷ số nén cho động cơ thì con người phải động tay thay đổi kết cấu động cơ. Mặt khác như trên đã nói, xăng E5 so với xăng A95 chỉ thế chỗ cho có 5% thành phần A95 và do đó làm tăng có 3 đơn vị octan tương đương thì chẳng đáng cho người ta phải nhọc công thay đổi kết cấu của động cơ. Vì thế, ở các nước châu Âu như Thuỵ Điển, Pháp, Đức... trong sử dụng, người ta coi xăng E5 là loại xăng tương đương xăng A98. Thế thôi!
Cũng cần nói thêm là khi dùng E5, nhiệt trị của loại xăng này sẽ giảm chút ít do nhiệt trị của ethanol thuần chất chỉ bằng 56% so với nhiệt trị của xăng thuần chất. Vì vậy, khi không thay đổi kết cấu động cơ như tăng tỷ số nén và tăng góc đánh lửa sớm thích đáng mà chỉ đơn giản đổ xăng sinh học E5 vào máy mà chạy thì không làm gì có chuyện tăng hiệu suất động cơ và giảm tiêu hao nhiên liệu mà ngược lại là khác! (Tức là công suất động cơ có thể yếu đi một chút và hao nhiên liệu thêm một chút).
Tuy nhiên, cần cảnh báo rằng, đối với các loại động cơ đời cũ dùng carburateur, nếu lượng ethanol tăng lên đến 10% trong thành phần xăng sinh học, tức E10 thì đó là điều nguy hiểm cho người sử dụng, vì lúc này, E10 có thể gây tổn hại cho các chi tiết bằng cao su, đặc biệt là các chi tiết làm từ cao su thiên nhiên như ống dẫn xăng, pontu trong chế hòa khí..., kể cả đối với một vài loại chất dẻo khác.
Tóm lại, đối với xăng sinh học E5, bạn đọc chẳng cần so đo gì khi sử dụng nó cho chiếc xe của mình. Giá thành 1 lít xăng sinh học lại rẻ được 500 đồng so với xăng A95. Chỉ có điều cần lưu ý là không nên tích tụ xăng E5 quá lâu trong xe để đề phòng thành phần ethanol trong E5 hút ẩm trong không khí gây nên hiện tượng tách lớp nước trong nhiên liệu và điều đó làm khó khởi động máy do nước tách khỏi hỗn hợp nhiên liệu tụ lại dưới đáy bình xăng. Tôi kiến nghị như vậy vì tôi không biết là công nghệ điều chế xăng sinh học E5 của Việt Nam có pha chất nhũ hóa nhằm làm cho nước có khả năng tan hoàn toàn trong xăng E5 hay không.