Vừa qua chính phủ Anh, Tổ chức Y tế thế giới WHO và nhiều nước khác đưa Dexamethasone vào danh sách thuốc điều trị Covid-19 sau khi kết quả sơ bộ của nghiên cứu RECOVERY từ Đại học Oxford. Theo nghiên cứu cho thấy Dexamethasone giảm tỉ lệ tử vong đáng kể, đến 35% ở bệnh nhân Covid-19 khi thở máy và giảm 20% khi bệnh nhân dùng oxy. Tuy nhiên, với bệnh nhân nhập viện thông thường thì Dexamethasone không giảm tỉ lệ tử vong, ngược lại, còn tăng lên 22%. | |
Về chuyên môn, thuốc Dexamethasone là một loại kháng viêm rất hay dùng trong các bệnh dị ứng, bệnh miễn dịch, suyễn, da liễu, ung thư, hồi sức các bệnh nặng. Dexamethasone được tổng hợp vào năm 1957, đến năm 1961 được dùng rộng rãi trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam.
Dexamethasone có tác dụng thế nào trong điều trị Covid-19?
Trong bệnh covid-19 nặng, virus kích thích cơ thể phản ứng tạo ra cơn bão miễn dịch (cytokine storms), làm tổn thương phổi, tim, mạch máu, thần kinh. Để ngăn chặn cơn bão này thường người ta dùng thuốc kháng viêm, mà đại diện là Dexamethasone, thuốc này sẽ ức chế toàn bộ hệ miễn dịch, làm chậm và hạn chế cơn bão cytokine. Như vậy Dexamethasone chỉ có hiệu quả đối với các bệnh nhân mắc covid bị tổn thương phổi, tim mạch nặng, phải tiếp hơi hay thở máy, tính mạng bị đe dọa nghiêm trọng.
Những bất lợi khi dùng Dexamethasone mà bà con mình đã từng biết, như về ngoại hình, người dùng dexa lâu ngày thường có gương mặt tròn như mặt trăng, bụng phệ nhưng với cánh tay và chân ốm khẳng khiêu, vết rạn da đỏ, cục mỡ giữa vai, cơ bắp yếu, xương yếu, mụn trứng cá và làn da mỏng manh. Bên trong cơ thể thì cao huyết áp, tiểu đường, loãng xương, tăng cân, dễ nhiễm trùng do hệ miễn dịch bị ức chế. Phụ nữ có thể có nhiều tóc và kinh nguyệt không đều. Thỉnh thoảng có thể có những thay đổi về tâm trạng, đau đầu và cảm giác mệt mỏi kinh niên.
Tóm lại tất cả các loại thuốc điều trị Covid-19 hiện nay đều đang trong quá trình thử nghiệm, hiệu quả và độ an toàn đều chưa chắc chắn. Bà con tuyệt đối không được lạm dụng thuốc để tự điều trị bệnh, việc điều trị Covid-19 tùy thuộc diễn biến bệnh từng người. Các thuốc điều trị hiện nay đều là các thuốc thiết yếu sẵn có tại Việt Nam, chưa có thuốc đặc trị virus gây bệnh Covid-19. Bộ Y tế đã có phác đồ điều trị Covid-19 tại Việt Nam, chữa có hiệu quả các trường hợp nhiễm covid từ nhẹ đến rất nghiêm trọng. Bà con mình cần thận trọng khi tự dùng thuốc và luôn cảnh giác phòng bệnh là chính./.