Thời gian qua hoạt động sản xuất cá sặc rằn giống chưa mang lại hiệu quả như mong muốn do nắm vững quy trình kỹ thuật. Đề hoạt động sản xuất mang lại hiệu quả cao, bà con nông dân cần nắm những kỹ thuật cơ bản trong hoạt động sản xuất cá sặc rằn giống. | |
Tiêm kích dục tố cho cá sặc rằn cái trong quy trình cho sinh sản cá sặc rằn nhân tạo (ảnh chụp xã Long Định, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) |
Chọn cá bố mẹ
Cá bố mẹ cho sinh sản phải được chọn lọc ở hai nơi khác nhau (khác đàn) để tránh hiện tượng trùng huyết làm ảnh hưởng đến chất lượng cá giống và nuôi thương phẩm sau này.
Trứng cá sặc rằn được ấp trong thau nhựa để tiện cho hoạt động chăm sóc, tỷ lệ sống cao (ảnh chụp xã Long Định, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang)
Đàn cá bố mẹ cho sinh sản tối đa không quá 3 lần/năm và sử dụng không quá 3 năm kể từ lần tham gia sinh sản đầu tiên để con giống sản xuất ra có chất lượng tốt nhất.
Để phân biệt cá đực cá với cá cái để chọn cá bố mẹ cần dựa vào đặc điểm hình thái bên ngoài. Cụ thể, cá đực phần cuối vi bụng (gần tiếp giáp vi đuôi) vuốt nhẹ vào có độ nhám, cá cái thì không có hiện tượng này.
Sau khi chọn xong cá bố mẹ thì tiến hành nuôi vỗ. Để dễ đánh bắt nên nuôi vỗ cá bố mẹ trong vèo có kích thướt 3m x 8m x 1,2m giăng trên ao có thể nuôi vỗ được 50 - 70 kg cá bố mẹ.
Tiêm kích dục tố
Điều quan trọng nhất quyết định thành công của quá trình sản xuất giống là liều lượng tiêm kích dục tố để kích thích cá sinh sản phải ở mức phù hợp nhất. Nếu liều lượng kích dục tố cao thì cá bố mẹ chết, mắt cá bị lồi ra, tỉ lệ trứng thụ tinh, nở thấp và cá con nở ra yếu, tỷ lệ sống khâu ương giống thấp.
Kích dục tố cần sử dụng theo 02 công thức sau: (1) Tiêm HCG với liều lượng 2.000-2.500 UI/kg cá cái; cá đực tiêm với liều bằng 1/4-1/3 liều cá cái. (2) Sử dụng phối hợp giữa HCG và LRH-A với liều lượng 2.000 UI/kg HCG + 40 µg LRH-A + 1/2 viên Motilium (thuốc đau bao tử)/kg cá cái; cá đực sử dụng liều lượng bằng 1/4-1/3 liều cá cái.
Ấp trứng
Khi đã tiêm kích dục tố cho cá xong thì bố trí cá đẻ trong thùng xốp với số lượng 2 cặp bố mẹ/thùng, đồng thời phải tạo không gian yên tĩnh, nhiệt độ thấp để cá đẻ nhiều (trên 80%), tỉ lệ thụ tinh cao (trên 90%).
Sau khi cá đẻ trong thùng xốp xong thì vớt trứng ra thau nhựa có đường kính 0,6m ấp trứng với mật độ 50 - 60 ngàn con cá bột cho mỗi thau để tiện lợi trong chăm sóc, vớt trứng hư, xi phon chất dơ lắng đọng.
Đối với nông hộ không có điều kiện cho sinh sản trên bờ có thể bố trí cho đẻ trực tiếp tại ao ương. Ao ương cần phải được cải tạo ao thật kỹ như ương các loài cá khác, lấy nước vào ao được từ 7- 10 ngày thì tiến hành giăng vèo dưới ao, bố trí cho cá đẻ trong vèo có mái che nắng mưa. Sau 04 ngày cá đẻ thì cá bột nở, sau đó tiến hành tóm vèo lên bắt cá bố mẹ, còn cá bột cho ra khỏi vèo vào ao ương.
Ương lên cá giống
Sau khi thu được cá bột thì tiến hành ương lên cá giống với mật độ 300-350 con/m2. Cá bột mới ương cho ăn bằng sữa dùng cho heo con ăn và thức ăn đậm đặc của các công ty thức ăn thủy sản, liều lượng và kích cỡ thức ăn phụ thuộc vào ngày tuổi và cỡ giống ương mà thực hiện điều chỉnh cho phù hợp. Sau 2-3 ngày ương thả thêm moina (trứng nước) làm thức ăn tự nhiên cho cá.
Để phòng ngừa bệnh cho cá giống thì trong khoảng thời gian cá giống đạt 18- 20 ngày tuổi tạt Sunfat đồng 1-2 lần với liều lượng 0,4-0,5g/m3 nước.
Lọc cá giống bằng cách kéo cá giống vào vèo cho cá khỏe khoảng 1 ngày, sau đó khoét vèo 1 lổ vừa với lồng lọc cá cho cá nhỏ bơi từ từ ra. Lồng lọc cá có mắt lồng lỗ nhỏ hay lớn tùy theo cỡ cá muốn bắt.