Hình ảnh hoạt động
Liên kết website
Quảng cáo
Thống kê
Mong manh thương hiệu lúa gạo GlobalGAP Mỹ Thành
(Ngày đăng: 22/04/2013)

 Sau 4 năm với 12 vụ sản xuất liên tiếp thành công của mô hình trồng lúa GlobalGAP (vụ II/ năm 2008 đến vụ I năm 2012), từ vụ II năm 2012 đến nay, xã viên Hợp tác xã nông nghiệp Mỹ Thành (xã Mỹ Thành Nam, Cai Lậy) đã thôi không trồng lúa GlobalGAP nữa. Giấy chứng nhận lúa gạo đạt tiêu chí GlobalGAP của HTX cũng đã hết hạn năm 2011 và từ đó đến nay chưa được tái cấp lại bởi thiếu kinh phí (khoảng 100 triệu đồng cho một lần tái cấp chứng nhận do giấy chỉ có giá trị trong vòng một năm).
Thu hoạch bằng cơ giới ở HTX Mỹ Thành.
Nguyên nhân đầu ra của hạt lúa GlobalGAP bế tắc mà cụ thể là Công ty ADC – doanh nghiệp từng gắn bó và đỡ đầu cho HTX trong suốt quá trình trồng lúa theo tiêu chí GlobalGAP thời gian qua đã không tiếp tục bao tiêu đầu ra cho sản phẩm nữa. Đây thật sự là thiệt thòi lớn của tỉnh Tiền Giang - một trong những vựa lúa gạo lớn của Đồng bằng sông Cửu Long màu mỡ.
Đối với Tiền Giang, để trình làng hạt lúa đạt tiêu chí mang thương hiệu GlobalGAP Mỹ Thành là cả một lộ trình dài đầy gian nan, khó khăn và tâm huyết của những bên liên quan trong mối liên kết “4 nhà”. Cụ thể, ngay từ những năm thập niên 90 của Thế kỷ XX và thập niên thứ I Thế kỷ XXI, xã Mỹ Thành Nam được ngành nông nghiệp Tiền Giang chọn triển khai các chương trình trọng tâm “tiền GlobalGAP”. Đó là Chương trình “Sức khỏe hạt giống” (năm 1998); Chương trình quản lý chuột cộng đồng (năm 1999); Năm 2002 thực hiện Chương trình “Cánh đồng lúa sạch”; năm 2003 có Chương trình “3 giảm 3 tăng” và đến năm 2004 – 2006 thực hiện Chương trình “Xây dựng quy trình sản xuất lúa chất lượng cao, an toàn”. Kết quả, HTX nông nghiệp Mỹ Thành được thành lập và năm 2008 Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa tập thể “Gạo chất lượng cao, an toàn Mỹ Thành được sản xuất theo quy trình an toàn”.
Thừa thắng xông lên, vào đầu năm 2009, HTX nông nghiệp Mỹ Thành được cấp chứng nhận sản phẩm lúa chất lượng cao đạt tiêu chí GlobalGAP trên diện tích 11,4 ha với 15 hộ nông dân xã viên đi tiên phong. Đây là HTX đầu tiên trong cả nước tự hào được cấp chứng nhận lúa gạo GlobalGAP. Đến năm 2010, diện tích trồng lúa GlobalGAP đã tăng lên 95,6 ha với 101 hộ xã viên của hai xã Mỹ Thành Nam và Mỹ Thành Bắc (Cai Lậy) tham gia. Để được công nhận, các hộ xã viên phải đạt 4 tiêu chí quan trọng trong quá trình sản xuất, thu hoạch và xử lý sau thu hoạch: đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng, an toàn cho người lao động, an toàn cho môi trường và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm. Các khâu trên đòi hỏi nhiều công sức, lao tâm khổ tứ từ nhà nông cho đến nhà khoa học, nhà nước, nhà doanh nghiệp chung tay vào. Bù lại, bà con đạt được hiệu quả kinh tế - xã hội trông thấy trước mắt là giảm được chi phí và giá thành sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm, được doanh nghiệp bao tiêu với giá cao hơn thị trường khoảng 20%, bảo đảm được sức khỏe. Ngoài ra, thông qua việc nhất thiết phải đầu tư các công trình: sân phơi, nhà kho, nhà vệ sinh tại từng hộ xã viên theo tiêu chí, chương trình trồng lúa GlobalGAP còn góp phần tạo diện mạo nông thôn mới phồn thịnh.
Trong thành công của hạt lúa GlobalGAP một thời đã qua phải nhắc đến công lao của Công ty ADC. Đây là doanh nghiệp sát cánh cùng các nhà khoa học, nhà nông, nhà nước mà đặc biệt đối tác được hưởng lợi là HTX nông nghiệp Mỹ Thành trong việc hỗ trợ vật chất, tinh thần, bao tiêu đầu ra sản phẩm với giá cao hơn thị trường 20%, giúp xã viên nâng cao lợi nhuận và an tâm tổ chức sản xuất theo mô hình mới, khoa học. Nhà nước địa phương cũng nhanh chóng nhập cuộc với việc hỗ trợ xã viên vay ưu đãi từ nguồn Quỹ của Liên minh Hợp tác xã tỉnh Tiền Giang để làm nhà kho, sân phơi, nhà vệ sinh...Bình quân mỗi hộ được vay từ 10 đến 30 triệu đồng tùy theo nhu cầu thực tế.
Những tưởng với sự thực hiện công phu, bài bản và liên kết “4 nhà” vì nông nghiệp, nông dân, nông thôn đổi mới và hội nhập kể trên, mô hình sản xuất lúa gạo GlobalGAP tại HTX nông nghiệp Mỹ Thành sẽ phát triển một cách bền vững, căn cơ, mang lại lợi ích kinh tế - xã hội lớn.  Hơn một năm qua, chính thức từ vụ hè thu sớm 2012 trở lại đây, xã viên HTX nông nghiệp Mỹ Thành đứt ruột từ bỏ canh tác theo mô hình khoa học, mới mẻ trên để quay lại sản xuất theo lối truyền thống (!). Trong nhiều nguyên nhân không loại trừ Công ty ADC gặp khó khăn trên thương trường nhiều biến động gần đây nên không thể gánh “gánh nặng” bao tiêu lúa gạo GlobalGAP như các năm trước nữa. Theo một thông tin riêng mà chúng tôi có được, hiện vẫn còn mấy trăm tấn lúa GlobalGAP của Công ty ADC gởi trong xã viên chưa tiêu thụ được. Mà hễ để càng lâu thì chất lượng càng kém...đến lúc nào đó chỉ có thể làm thức ăn chăn nuôi mà thôi.
Không còn sự trợ giúp của công ty ADC thì thương hiệu lúa GlobalGAP Mỹ Thành sẽ gặp khó khăn trên thị trường... Qua đó, hơn lúc nào hết, đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự mong manh của thương hiệu nông sản GlobalGAP nói chung và hạt lúa GlobalGAP Mỹ Thành nói riêng. Sự mong manh bắt đầu từ khâu yếu nhất là liên kết giữa HTX với nhà doanh nghiệp. Nó cho thấy rằng bao giờ khắc phục được khâu yếu kể trên, để giữa HTX và doanh nghiệp có sự kết nối bền vững thì việc tiêu thụ nông sản hàng hóa theo tiêu chí GAP mới được khai thông, thương hiệu lúa gạo GlobalGAP mới có thể “thăng hoa” chiếm lĩnh thị trường lâu dài. Mong rằng các cấp, các ngành khẩn cấp có những “liều thuốc” hữu hiệu để cứu lấy thương hiệu lúa gạo GlobalGAP Mỹ Thành – một vốn quí trong nền nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao của tỉnh Tiền Giang Thế kỷ XXI.
Minh Trí
Tin liên quan