Máy lọc nước biển từng được đánh giá cao khi mới đưa vào thử nghiệm.

Công nghệ lọc nước biển thành nước ngọt đã được chọn làm ưu tiên số một. Cũng cần nói rằng, so với máy lắp đặt trên đất liền thì máy đặt trên tàu khác nhiều về điều kiện hoạt động, do tác động của sóng biển. Vì vậy, khi Sở Khoa học Công nghệ Đà Nẵng đồng ý hỗ trợ kinh phí cho việc này và nhận trách nhiệm thử nghiệm trên biển, chúng tôi rất vui mừng và tiến hành ngay.        

Tháng 6/2008 chúng tôi bàn giao máy cho Sở Khoa học Công nghệ Đà Nẵng. Theo chỉ đạo của Sở Khoa học Công nghệ Đà Nẵng và UBND quận Thanh Khê TP Đà Nẵng, thiết bị được lắp trên tàu của ông Phạm Thuận, tiến hành chạy thử ở vùng biển gần bờ. Kết quả được chính ông Thuận và các cán bộ của Đà Nẵng đi theo chứng kiến, đánh giá cao.

Đề tài đã nghiệm thu bước một bằng hội thảo tại Đà Nẵng và bước hai do Hội đồng Khoa học Công nghệ của Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam mà Phó chủ tịch Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam là chủ tịch hội đồng, Phó giám đốc Sở Khoa học Công nghệ Đà Nẵng là ủy viên đã nghiệm thu với kết quả đạt khá.

Rõ ràng trong việc này, Viện Khoa học Vật liệu ứng dụng không có lỗi và thiết bị của chúng tôi không phải không phát huy hiệu quả như một số báo đã đưa tin…

Lãnh đạo ngại rắc rối?

Thế nhưng, điều khiến chúng tôi bức xúc khi những người lãnh đạo của mình, đã hàng chục năm qua cùng làm việc, lại tỏ ra không biết gì về việc mình đã làm. Sự thực có phải họ không biết hay họ chỉ không biết khi chạm phải rắc rối?

Viện Khoa học Vật liệu ứng dụng là đơn vị đầu tiên trong cả nước nghiên cứu thành công và đưa ra áp dụng công nghệ lọc thẩm thấu ngược (RO), dùng cho lọc nước nhiễm mặn thành nước ngọt.

Dưới sự chủ trì của phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Minh Cảo và kỹ sư Lê Khắc Hoàng Lan, hàng trăm thiết bị lọc nước biển, nước nhiễm mặn được triển khai rộng khắp từ miền Trung đến miền Nam, bao gồm Quảng Nam, Quảng Ngãi, Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận, TP HCM, Long An, Bến Tre, Vĩnh Long, Kiên Giang… từ những năm 1994.

Vậy mà lại có người trong cấp lãnh đạo cho rằng Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam và Viện Kỹ thuật Quân sự hợp tác nghiên cứu từ 20 năm nay nhưng chưa có kết quả(?)

Tôi còn nhớ, đã lâu lắm rồi, khi lắp một thiết bị lọc nước biển cho vùng cư dân ở Ninh Thuận, một cụ già đã khóc và nói: “Đời ông tôi, cha tôi và mấy chục năm đời tôi, bây giờ mới thấy dòng nước ngọt chảy ra trên mảnh đất này!”. Vậy mà người ta có thể phủ nhận tất cả và đó lại là cấp trên của mình?

Khá đau lòng, còn là việc một số website của các Viện chuyên ngành trong Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam cũng đưa lại tin của một số báo đã đưa thiếu chính xác về máy lọc nước biển…

Trong cuộc đời hơn 30 năm làm công tác nghiên cứu khoa học và hơn 20 năm làm lãnh đạo, tôi đã gặp nhiều chuyện vui buồn, nhưng chuyện về chiếc máy lọc nước biển khiến cho tôi thật sự bức xúc…