“Đụng hàng” nghêu tiêu thụ nội địa

Những năm trước, nghêu nuôi ở vùng biển của tỉnh Tiền Giang chủ yếu được bán cho các thương lái thu gom cung cấp cho các nhà máy chế biến xuất khẩu với lượng bắt mỗi ngày vài chục tấn nghêu. Tuy nhiên, năm nay, đa số các thương lái tới các bãi nghêu này chỉ để thu mua tiêu thụ nội địa với lượng nghêu bắt mỗi ngày chỉ 2-3 tấn.

Ông Phạm Văn Kiệp, Phó chủ tịch UBND xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông cho biết, nghêu có giá thấp một phần do nghêu năm nay ốm (ít thịt) hơn mọi năm. Quan trọng hơn, năm nay đa phần nghêu chỉ được thương lái thu mua đem về chợ đầu mối thủy sản Bình Điền (Tp Hồ Chí Minh) để phân phối tiêu thụ trong nước, nhưng lượng nghêu này lại đụng với nghêu được nuôi ở các tỉnh phía Bắc như: Hải Phòng, Nam Định,… đem vào với giá chỉ 18.000-20.000 đồng/kg, thậm chí có khi chỉ 12.000 đồng/kg loại 50-52 con/kg, nên kéo giá nghêu ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long xuống theo.

“Có thương lái thu mua nghêu ở xã Tân Thành với giá 27.000-28.000 đồng/kg nhưng khi đem lên chợ đầu mối thủy sản Bình Điền “đụng” nghêu từ các tỉnh phía Bắc đem vào bán với giá 20.000-22.000 đồng/kg. Vì không chấp nhận lỗ, thương lái này phải chở nghêu về bãi biển Tân Thành tiếp tục thả nuôi để chờ giá cao hơn”, ông Kiệp cho biết thêm.

Nhiều nông dân cho biết, nghêu năm nay dù không bị chết hàng loạt vào tháng 2-3 âm lịch như 2 năm trước và cũng không bị chết do bùn lấp, nhưng nghêu rất chậm lớn và ốm so với mọi năm nên phần lớn diện tích nghêu thả giống năm ngoái đến nay chỉ thu hoạch theo kiểu thu tỉa thả bù, sản lượng không cao. Chính vì vậy, các thương lái mua nghêu với số lượng lớn cung cấp cho các nhà máy chế biến xuất khẩu không tới thu mua do lo ngại gia tăng chi phí.

Tuy nhiên, thời gian tới nhiều bãi nghêu tới cỡ thu hoạch với sản lượng nghêu lớn nên nhiều thương lái thu mua nghêu sẽ đổ xô về đây thu gom, giá nghêu có thể tăng cao hơn. Ông Võ Quốc Cường cho biết, năm nay tốc độ phát triển nghêu chậm hơn tháng so với mọi năm, nên hơn 50 hecta nghêu nuôi của gia đình ông phải chờ tới 1-2 tháng nữa mới bắt đầu thu hoạch.

Theo số liệu thống kê của Chi cục Thủy sản tỉnh Tiền Giang, diện tích thả nuôi nghêu của tỉnh năm 2012 là 1.179,9 ha, giảm 44% so với năm 2009 (năm nghêu không chết bất thường), tập trung chủ yếu ở xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông. Nghêu giống được thả tập trung vào tháng 10/2011, với kích cỡ 300 – 500 con/kg (nghêu trung), mật độ thả 150 - 200 con/m². Đến nay, sản lượng thu hoạch khoảng 13.250 tấn, tăng gần gấp đôi năm 2011 nhưng giảm gần 42% so với năm 2009.

Người nuôi nghêu vẫn lãi cao

Hiện nay, dù giá nghêu thương phẩm đã giảm mạnh so với cuối năm ngoái nhưng người nuôi nghêu ven biển tỉnh Tiền Giang vẫn có lợi nhuận hấp dẫn, dù mức lãi này đã thấp hơn rất nhiều lần so với cách đây 7-10 năm trước.

Ông Võ Quốc Cường, chủ sân nghêu hơn 50 hecta ở ấp Cầu Muống, xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông cho biết, hiện nay giá nghêu thương phẩm loại 50-55 con/kg được thương lái thu mua tại bãi với giá 27.000-28.000 đồng/kg nếu thương lái chịu tiền công cào nghêu; còn nếu chủ sân nghêu chịu tiền công cào thì thương lái thu mua với 28.000-29.000 đồng/kg.

Theo ông Cường, thời điểm này, lợi nhuận của nghề nuôi nghêu thịt trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long là hơn 100%; chỉ cần giá nghêu trên 20.000 đồng/kg là người nuôi nghêu đã có lãi khá để tiếp tục tái sản xuất. Với năng suất nuôi nghêu ở Tiền Giang khoảng 15-20 tấn/ha, nếu chủ sân nghêu nào có nghêu thu hoạch thì sau khi trừ chi phí người nuôi nghêu có thể lãi từ 200-280 triệu đồng/ha.

Theo ông Võ Văn Hai, người nuôi nghêu lâu năm ở cùng biển Tân Thành cho biết, cách đây 7-10 năm trước, nuôi nghêu thịt có thể một lời tới mười, tức là chỉ cần đầu tư 100 triệu thì người nuôi nghêu có thể lãi đến 1 tỷ đồng. Nguyên nhân là do giai đoạn này tỷ lệ nghêu đạt (tỷ lệ sống) rất cao, ít rủi ro dịch bệnh và nhất là giá nghêu giống rất thấp. Tuy nhiên, mấy năm gần đây, môi trường ngày càng khó nuôi, tỷ lệ nghêu hao hụt cao, chi phí nghêu giống đội lên hàng chục triệu đồng/kg nên lợi nhuận tính trên đồng vốn giảm mạnh.

“Dù vậy, mỗi hộ nuôi nghêu ở ven tỉnh Tiền Giang có bình quân 3-5 hecta đất nuôi nghêu, thậm chí 30-40 hecta, nên người nuôi nghêu có thể thu lãi hàng tỷ đồng/năm. Mức lãi này vẫn đảm bảo cho người nuôi nghêu tiếp tục thả giống tái sản xuất”, ông Hai cho biết.

Tại sao nghêu nuôi tại các tỉnh phía Bắc bán với giá quá thấp so với mặt bằng giá ở Đồng bằng sông Cửu Long? Một chuyên gia về nuôi thủy sản ở Tiền Giang cho biết, vùng nuôi nghêu ven bờ biển các tỉnh phía Bắc có điều kiện môi trường rất thuận lợi cho sự phát triển của nghêu, nên người nuôi nghêu có thể thả giống với mật độ cao gấp 2-3 lần so với vùng nghêu Tiền Giang. Điều này dẫn đến năng suất nuôi nghêu bình quân cũng cao hơn 2-3 lần (đạt 40-50 tấn/ha), và các loại chi phí đầu vào nuôi nghêu như: giữ nghêu, san thưa, nhiên liệu… tính trên sản lượng cũng thấp hơn nhiều nên người nuôi nghêu các tỉnh phía Bắc bán với giá thấp đã có lợi nhuận cao (Box).